Başlık her ne kadar günümüzde yaşanan pandemi nedeniyle iş yerleri kapanan, sosyal bir varlık olan ama eve kapanmak durumunda kalan, anne babalarını, en yakınlarını bile hastalık taşımamak adına göremeyen insanların isyan çığlığı gibi görünse de amacım bambaşka. Amacım günümüz popüler şikayet ve rahatsızlıklarından olan diş sıkma, diş gıcırdatma probleminin sebeplerini ve tedavileri biçimlerini sizlerle paylaşmak…
Diş gıcırdatma, nam-ı diğer bruksizm, insanlar arasında giderek yaygınlaşıyor. Bu yükseliş gösteriyor ki; maaş gününden maaş gününe yaşamak, aile geçindirmek için kredi çekmek, ipoteği ödemek gibi modern dünyanın ekonomik sorunları, bireyler üzerinde giderek daha büyük bir etki bırakıyor. Bunun sonucunda ortaya çıkan diş gıcırdatma, bu sorunu yaşayan pek çok kişinin hayatını olumsuz yönde etkileyebiliyor. Diş hekimleri tarafından bazen fark edilmeyecek kadar belirsiz olan diş gıcırdatma durumları, ister gündüz, ister uyku zamanı olsun, sadece dişle ilgili değil genel olarak ciddi sağlık sorunlarına neden olabilir.
Bruksizmin sebebi ve belirtileri
Bruksizmin en yaygın sebebi endişedir. Dişlerini gıcırdatan kişilerin, kişisel ve profesyonel hayatlarındaki stres ve kaos arttıkça, diş gıcırdatma alışkanlığı da artar. Diş gıcırdatan kişilerin çoğu bunun farkında değildir; çene ağrısı, baş ağrısı gibi semptomlar -ki bunlar tedavi gerektirir- yalnızca küçük oranlarda gelişir. Çoğu vakalarda durumu hastadan önce ebeveynler ya da eşler fark eder. Hastalarda bruksizm başladıktan sonra şu belirtiler görülebilir: Sabah migrenleri, gündüz baş ağrıları, çene ağrısı, çene eklemi ağrısı, yüz kasları ve sinirlerinin ağrıması, kulak ağrısı, kulak çınlaması, nadiren boyun, omuz ve sırt ağrısı, hafif uyku problemleri, depresyon ve uykusuzluk.
İlerlemiş olabilir
Nihayetinde diş gıcırdatmak dişlerin ömrünü kısaltır, dişleri köreltir ve yüz kası ağrısına, temporomandibular eklem disfonksiyonuna ve baş ağrılarına sebebiyet verebilir. Genelde diş gıcırdatmasına eşlik eden diş sıkmak, günlük olarak bilinçsizce yapılan bir sinir kasları etkinliği olabilir. Bu rahatsızlığın tedavi edilmesi gerekebilir. Tedavi ise genellikle fizik terapi eşliğinde gerçekleşir. Kimi zaman sadece gözle tespit edilmesi zor olabilen diş gıcırdatmanın keşfedilmesinden önce bruksizmin etkileri epey ilerlemiş olabilir. Aşınmış dişler, hastanın dikkatine genellikle düzenli bir diş muayenesi sırasında sunulur. Eğer yeteri kadar diş minesi aşınmış ise daha yumuşak dentinler su yüzüne çıkar ve aşınma hızlanır. Bu, diş dökülmesi, dişlerin çatlaması/kırılması ve diş eti çekilmesi ihtimalinin önünü açar.
Tedavide kullanılan yöntemler
Bruksizm teşhisi konduktan ve doğrulandıktan sonra uygulanan en yaygın tedavi yöntemi gece koruyucusudur. Bu, hastaların dişlerini gıcırdatmasını engellemez; ama dişlere zarar verilmesini engeller ve kasların gücünü dengeleyerek, yorgun düşmelerini en aza indirir. Diş gıcırdatma alışkanlığı kontrol altına alındıktan sonra bu durumdan zarar gören dişler, porselen dolgu, kuron gibi yöntemlerle daha kullanışlı hâle getirilebilir. Bunun dışında bruksizm tedavisinde kullanılan bir diğer yöntem eklem splintleridir. Bunlar bozulan dikey yüksekliği tekrar sağlayarak, tüm sistemi istirahat pozisyonuna getirmeyi hedefler. Bu tedaviler yanında botoks uygulaması da destekleyici bir tedavi olarak yerini alır.
Düzenli diş hekimi kontrolü, bu konuda size çok şey kazandırabilir, ayrıca bazen kontrollerde fark edilmeyecek ya da atlanacak kadar küçük belirtiler de olabilir. Bu konuda eğer şüpheniz varsa, eşiniz veya aile bireylerinizden herhangi biri sizi bu konuda uyarıyorsa; diş hekiminize bundan bahsetmeyi unutmayın ki, daha sağlıklı bir teşhis yapılabilsin.
Diş sıkmadığımız güzel günlere.