Kronik yorgunluk, dikkate alınması gereken bir rahatsızlıktır; iş hayatında, sosyal ve kişisel aktivitelerde azalmaya yol açar. Bilimsel olmayan verilere göre, Türkiye’de dört kişiden birinde kronik yorgunluk şikayetleri var.
Kronik yorgunluk, çağımızın hastalığı ve mutlaka dikkate alınması gereken bir rahatsızlıktır. “Kendimi çok hasta hissediyorum, hiç işe gidesim yok”, “Bugün canım hiç iş yapmak istemiyor”, “Elimi kaldıracak halim yok”, “Gene bizim ufaklık hasta, bütün gece uyumadı. Sabah zor geldim işe”, “Bir haftada beş sınav. Bittim ben bu hafta”; ne kadar tanıdık şikâyetler değil mi? 21’inci yüzyıl teknoloji çağı denildi, her şey insanın rahatı için açıklaması yapıldı; ama insanlar bir türlü rahatlayamadı. Aksine insanlar her geçen gün daha yorgun yataktan kalkar hale geldi. Bilimsel olmayan verilere göre, Türkiye’de dört kişiden birinde kronik yorgunluk şikayetleri var. En az altı ay süreyle yatak istirahatıyla dahi düzelmeyip mesleki, sosyal ve kişisel aktivitede belirgin azalmaya sebep olan halsizlik; bunun yanı sıra aşırı derecede düşkünleştirici bitkinlik durumu kronik yorgunluk Kronik Yorgunluk Sendromu’nun (KYS, Fatique Sendromu) temel kriteridir. Hastalık belirtilerinin şiddet derecesi ve tipi günden güne değişebilir. İyi bir günde hastalık hafif seyredebilir ve KYS hastası normale yakın düzeyde görevlerini gerçekleştirebilir; ancak kötü günlerinde yataklarından zor kalkarlar.
Belirtileri Neler?
Kronik yorgunluk nüksedicidir. İş hayatında, sosyal ve kişisel aktivitelerde azalmaya yol açar. İkinci önemli temel kriter ise bu kadar şiddetli bir yorgunluk halinin süreğen ruhsal ve psikiyatrik hastalıklar da dahil olmak üzere herhangi bir sebebe bağlanmamış olmasıdır. KYS’nin başlıca belirtileri ise gece terlemeleri, kilo kaybı veya kilo alımı, ateş, üşüme hali, boğaz ağrısı yakınması, boyunda ve koltuk altında lenf bezi, boğaz ve kas ağrıları, geçici eklem ağrıları, kas zayıflığı şikayetleri, ağır güçsüzlük hissi, sabah yorgunluğu, eklemlerde sabah sertliği, konsantrasyon yeteneğinde azalma (odaklanma güçlüğü), unutkanlık, baş ağrısı, depresyon hissi, bunaltı hissi, gerginlik hali, el ve ayaklarda uyuşma ve karıncalanma, sese duyarlılık, tekrarlayan gribal enfeksiyonlar, uyku süresi ve kalitesinde bozulma, bazı hastalarda ise aşırı uyku eğilimidir.
Peki, Ne Yapmalıyız?
Yorgunluk giderici mucize bir ilaçtan bahsetmek yerine, yorgunluk sebebini belirleyip onu yok etmek daha önemlidir. Tiroid yetmezliği, gizli bir tiroid bezi tembelliği varsa, böbrek üstü bezlerinde, kortizon ve benzeri hormonların yapımında bir eksiklik varsa, kansızlıktan ileri geliyorsa tedavinizi düzenlenerek çok iyi sonuçlar alınabilir. Ayrıca ailenizle veya iş yerinizle ilgili sosyal ve psikolojik problemlerden kaynaklanabilir. Aşırı karanlık ve loş ışıkta çalışmak, sürekli olarak gürültülü bir ortamda bulunmak, soğuk veya sıcak bir yerde çalışmak da yorgunluğun nedeni olabilir. Beden sinyallerinizi doğru algılamalısınız. Yorgunluğu hissettiğiniz anda aktivitenizi sınırlamalı, çalışma sürenize kısa dinlenme aralıkları koymalısınız.
