İşletmelerin gıda israfına FAZLA çözümümüzü sunuyoruz

Fazla Gıda Pazarlama Müdürü Koray Koçer ile Türkiye ve dünyada gıda israfının boyutlarını, FAZLA uygulamasının özelliklerini ve şirketin 2022 hedeflerini konuştuk.

Bugün Türkiye’de ve dünyada gıda israfı ne boyutta?

Dünyada her yıl 1.3 milyar ton gıda israf ediliyor, bunun ekonomik maliyeti 1 trilyon doların üstünde. Araştırmalar, dünyada 2 milyar insanın düzenli olarak sağlıklı besine ulaşamadığı, 800 milyondan fazla kişinin ise açlıkla mücadele ettiğini gösteriyor. Üretilen gıdaların ise dünyada yüzde 30’dan fazlası, Türkiye’de yüzde 40’ı israf ediliyor. Türkiye’deki gıda israfının ekonomik değeri yıllık yaklaşık 300 milyar TL’yi buluyor.

Evde ve ev dışında yapılan israf oranları nedir?

Tedarik zincirinin geneline bakıldığında gıda kayıp ve atıklarının neredeyse yarısının ev içerisinde gerçekleştiği, kalan yarısının da zincirin diğer adımlarında oluştuğu görülüyor.Araştırmalar Türkiye’de yalnızca evlerde oluşan yıllık gıda atığı miktarının kişi başı 93 kilogram olduğunu söylüyor. Bu veri ile dünyada ilk sıralarda gelen ülkelerden biriyiz.

Bu konuda neler yapılabilir?

Almamız gereken ilk aksiyon, gözlerimizi açıp farkındalığımızı artırmak olmalı. Gıda israfının boyutlarını ve bu israfın dünyamız üzerindeki etkisini anladıktan sonra ise sıradaki adım, atık oluşumunun önüne geçmek; bunun için de teknolojinin gücünden faydalanıp dijital bir alt yapı kurarak gerçek zamanlı takibe ihtiyacımız var. Fazla Gıda olarak, ölçemediğimizi geliştiremeyeceğimizi biliyor, israfı önlemek adına uçtan uça takip edilebilir teknoloji tabanlı atık yönetim ekosistemi sunuyoruz.

Peki, FAZLA uygulaması tam olarak ne amaca hizmet ediyor?

Fazla Gıda olarak gıda israfını önlemek, israf kaynaklı karbon salımınıyüzde 50 oranında azaltmak ve bunları yaparken gençlere sosyal girişim alanında örnek olmak misyonu ile 2017’de ilk operasyonumuzu gerçekleştirdik. Son beş yıla baktığımızda Türkiye’nin dört bir yanında, tam 48 farklı şehirde, yapılan operasyonlarla 30 bin tondan fazla gıdayı çöpe gitmekten kurtardık ve bu sayede 75 bin ton karbon salımı da engellenmiş olduk.İsrafı önlemede etki alanımızı büyütmek için her gün yeni ürünler üzerinde çalışan bir şirket olarak, sektörün geleceğinin teknolojide ve inovasyonda yattığına inanıyoruz. Sosyal bir girişim olarak yola çıktığımız ilk günden bu yana fazlayı faydaya çevirme hedefi ile çalışmalarımıza devam ediyoruz. Gıda israfı ile mücadelemize B2B iş modeli ile başlayarak,beş yıl içinde öğrendiklerimiz ile hem gıda alanındaki etkimizi büyüttük hem de B2C iş modelini ürünlerimiz ile geliştirmiş olduk. 2021’de tüketicilere, HORECA işletmelerine ve perakendecilere hitap eden FAZLA uygulamamızı hayata geçirdik. Bu uygulama ile hem israfı önlüyor hem de gıda erişilebilirliğini artırıyoruz.

Bu uygulamanın öne çıkan özelliklerini paylaşır mısınız?

Restoran, kafe, mezeci, pastane, fırın, manav ve market gibi işletmelerin gün içinde satışını gerçekleştirememe ihtimali olan, üretim fazlası veya çeşitli sebeplerle ertesi güne kalma riski taşıyan ürünlerini son tüketiciye ön satış yaparak en az yüzde 50 indirimli şekilde buluşturduğu bir uygulama. Bu şekildegıda satış noktaları, gün içinde ellerinde kalan taze ürünleri ile gıda kurtarma hareketinde yer alırken yeni müşterilere de erişim imkânı buluyor. FAZLA uygulaması ayrıca fazla üretilen ürünler üzerinden işletmelerin finansal kazanç elde etmelerine yardımcı olurken, atık oluşumuna bağlı karbon ayak izlerini de en aza indirmelerine olanak tanıyor.Sürpriz kutu modelini sahiplenen FAZLA; işletmelere gerçekten israf olma riski taşıyan ürünlerini kolaylıkla satışa dönüştürme olanağı tanırken, tüketiciler için de heyecan verici bir yolculuk hazırlıyor.

Bu sürpriz kutu modeli nedir?

Sürpriz kutu desek de tüketicilere sürprizi kaçırmadan kutunun içinden çıkabilecek ürünlere ve kutu boyutuna dair bazı bilgiler, işletmeler tarafından ilan açıklamalarında bulunuyor. Kullanıcı dilediği sürpriz kutuyu satın aldıktan sonra, işletme tarafından belirtilen saatte işletmeye giderek kendi ismine hazırlanmış kutusunu teslim alabiliyor. Bu adımdan sonra geriye uygun fiyatlara aldığı kutudan çıkan lezzetli yiyecek ve içeceklerin tadını çıkarmak kalıyor.

Bugüne kadar bu uygulama ile ne kadar gıda atığını kurtardınız?

İsrafı önlemek için bir araya gelen tüketicilerimiz ve işletmeler ile birlikte FAZLA aracılığıyla her gün onlarca sürpriz kutu kurtarılıyor. Henüz ilk yılını tamamlamamış olmasına karşılık binlerce sürpriz kutunun ve içindeki lezzetli yiyecek içeceklerin kurtarılmasına şahit olmak gerçekten umut verici. İşletmelerin ve tüketicilerin bizleri sahiplendiğini ve gıda israfı konusundaki farkındalıklarının ne kadar yüksek olduklarını FAZLA ile her gün görme şansı yakalıyoruz.

2022 hedefleriniz nedir?

FAZLA ile şu an İstanbul çapında, on binlerce kullanıcımız ve yüzlerce işletmemiz ile gıda kurtarma hareketinde birlikte yer alıyoruz. Yeni işletmeler ve birbirinden lezzetli sürpriz kutuları, tüketicilerimizin desteği ve uygulamada yaptığımız geliştirmeler ile 2022 yılında hem İstanbul hem de İstanbul dışında, herkes için #fazlaiyi hareketini büyütmeye devam edeceğiz. Fazla Gıda için konuşacak olursak, kurtardığımız ürünlerin en yüksek ekonomik, çevresel ve sosyal değeri ile geri kazanımını sağlamaya ve döngüsel ekonomiye katkıda bulunmaya bu yıl da güçlenerek devam edeceğiz.2021 yılında hedeflerimizi yüzde 100 tutturarak üç kat büyüme kaydetmiştik; 2022’de bu büyümeye daha büyük bir ivme kazandırarak altı-yedi kat büyümeyi hedefliyoruz. Yatırımlarımızı önümüzdeki üç yıl boyunca sürdürecek, tüm dikeylerdeki atıl ürünlerin geri kazanımı için yeni ürünler geliştireceğiz. 2022 yılında Avrupa’ya açılmanın heyecanını ve gururunu da yaşayacağımızı söylemek isterim.