Bu yazımda sizlerle paylaşacağım şeyler meslektaşlarım için olacak; çünkü günümüz şartlarında gerek kurumsal firmada gerekse firma sahibi olarak çalışmak çok zor. Bir de işiniz pazarlama ise durumlar hiç de kolay değil. Şu sözleri oldukça sık duyduğunuzu tahmin edebiliyorum: “Pazarlama yaparak satışımız bu hafta ne kadar artacak?”, “Hizmetleriniz arasında satış ekibine destek de var mı?”. Daha örnekleri çok; ama şimdilik çözüm önerileri ile hem bu alanda çalışan/çalışacak kişilere ilham vermek hem de “Pazarlama nedir, ne değildir?” konusunu tartışalım.
Pazarlama, satış ile bağlantılı bir kavramdır, müşteri ile üretici arasındaki köprüdür ve satış işleminin gerçekleşmesini sağlayan yoldur; ancak satışın kendisi değildir. Pazarlama sadece yaratıcılık değildir; birçok kişi pazarlamanın yaratıcılık gerektirdiğinden bahseder ve bunu nasıl yapacağını bilemez. Pazarlama, insanların şirketinizin ürün veya hizmetleri ile ilgilenmesini sağlama sürecidir. Bu süreç, pazar araştırması, analiz ve ideal müşterilerin ilgilerini anlama yoluyla gerçekleşir. Pazarlama, ürün geliştirme, dağıtım yöntemleri, satış ve reklam dahil olmak üzere bir işletmenin tüm yönleriyle ilgilidir.
Pazarlama ne değildir?
Pazarlamanın ne olduğunu kısaca anlatmaya çalıştıktan sonra pazarlamanın ne olmadığını anlatmanın da faydalı olacağını düşünüyorum. Pazarlama, herkesin çok rahatça kullandığı bir kavram olmakla birlikte maalesef toplum içerisinde pazarlama faaliyeti olarak adlandırılan işlemler pazarlamanın tümünü kapsıyor gibi algılanıyor. Özellikle ülkemizde pazarlama kavramı satış ile karşılaştırılıyor. İş ilanları pazarlama elemanı başlığı altında birçok satış elemanı arıyorlar; ama pazarlama satışın kendisi değildir.
Analitik pazarlama
Pazarlama çalışmaları veri toplayarak, analiz yaparak ve yorumlayarak ilerlemektedir. Pazarlama ekipleri, kitlesini tanıma amacıyla araştırma yapar. Söz konusu araştırma ve verilere göre kitleyi etkilemeyi hedefleyen reklam yaratılır. Sosyal medyada ise müşteri ile bağ kurabilmek, basit ama zekice kurgulanmış kampanyalar fayda sağlamaktadır. Bunun dışında hiçbir özelliğini bilmediğiniz, bilgilerine bir şekilde sahip olduğunuz kişilere, onların ilgilerinden tamamen uzak e-mailler ve SMS’ler göndermek pazarlama faaliyeti değildir. (Oldukça basit analitik verilerle çalışan bu pazarlama mantığını ilerleyen yazılarımızda daha detaylıca anlatacağım.)
Reklama ihtiyacının olmadığını söyleyen kurumlarla nasıl çalışılır?
Yazımızın başlığında da yer aldığı üzere, reklama ihtiyacı olmadığını baştan söyleyerek sizinle çalışmak isteyen müşterileriniz olacaktır. Bu durumda sağlıklı bir iletişim ve etkin bir pazarlama faaliyeti yürütebilmek için öncelikle yukarıda bahsettiğim ayrımı kısaca ve samimiyetle anlatmak gerekiyor; çünkü korku bilinmezlikle ilgilidir. Reklam yapmayı bir eksiklik belirtisi olarak gören bir kişi ve kuruma bunun gerekliliğini hissettirmek gerekiyor. Ardından doğru soruları sorarak ortak bir strateji çizilebilir.
Örneğin ilk sorunuz: “Marka ve ürün bilinirliğinizi artırmak için nasıl bir planınız var? Yok ise size yardımcı olmamı ister misiniz?” olabilir. Doğru soruları sormak sizi doğru yanıta daha hızlı ulaştıracaktır. O yüzden soruları soran taraf olmayı tercih edebilirsiniz. Yukarıdaki sorumuza bağlı olarak; Gelirlerin artışı, pazar payınızı artırma, rakiplerden müşteri çekme ve müşteri ve hedef kitleyle olan etkileşimleri artırma konusunda kendilerine yardımcı olabileceğinizi paylaşmak yararlı olacaktır.
Pazarlama bir süreçtir
Burada altı çizilmesi gereken en önemli konu, yazının başındaki soruda olduğu gibi pazarlamanın bir süreç olduğudur. Ne bir hafta, ne bir ay, ne bir yıl… Aslında bunu tıpkı yemek öğünleri gibi düşünebiliriz. Yemek yemediğimizde, vücudumuz enerji üretemez ve sonunda çalışamaz hale gelir. Tıpkı bir canlı gibi büyümeyi ve güçlenmeyi hedefleyen kurumlar, pazarlamayı hiçbir zaman bırakmamalılar. Bugün satış rakamları oldukça iyi olan gazlı içecek, dondurma veya araba markaları da gerek televizyon gerekse sosyal medya reklamlarını oldukça aktif bir biçimde kullanmaktalar.
Yararlı olabilmek dileğiyle,
Sevgi ve Saygılarımla
