İdeal özgeçmiş nasıl olmalıdır?

Günümüzde insanların kariyer planlamaları ve iş görüşmeleri için hazırlamış oldukları özgeçmişler iş bulmak, terfi etmek ve rakiplerinden sıyrılmak için önemli bir araçtır. Büyüyen nitelikli işgücü piyasasında doğru adayı bulmak, ilk aşamada incelenen özgeçmiş ve bunun sonucunda varılan yargıyla mümkün olur.

Özgeçmiş; işe alım uzmanları için eleme sürecinde ilk değerlendirme aracı olurken aday için ise güçlü yönlerini ortaya koyarak diğer adaylar arasından sıyrılmasına olanak sağlar. Özgeçmiş, genellikle bir işe alım uzmanının sizi mülakata çağırıp çağırmama konusunda karar verirken danışacağı başlıca kaynaktır; bu nedenle bir pazarlama aracı olmalıdır. Kişinin adaylığını destekleyen önemli bilgiler içermeli, güçlü özelliklerini ön plana çıkarmalı ve kişiyi, diğer adaylardan ayırmalıdır. Bu doğrultuda İnsan Kaynakları uzmanlarının karar verme esnasındaki bilişsel sürecinin varlığını göz önünde bulundurarak, ideal özgeçmişin biçim yönünden nasıl olması gerektiğine dair yürütmüş olduğum keşifsel bir araştırmanın sonuçlarını sizlerle paylaşmak istiyorum.

En çok incelenen bölümler

İK uzmanı, özgeçmişe bakarak aday hakkında bir yargıya varma ve karar verme süreci içerisine girer ve bu sürece etki eden birden fazla faktörün varlığı, bu sürecin incelenmesi gerekliliğini doğurur. Araştırmanın amacı, İK uzmanları tarafından adayın özgeçmişi incelenirken bilişsel olarak izlediği süreçleri analiz etmek ve biçim yönünden ideal özgeçmişi ortaya koyabilmektir. Araştırma sonucunda elde edilen bulgular değerlendirildiğinde, ideal özgeçmişin biçimsel olarak nasıl olması gerektiğine dair birçok sorunun cevabına ulaşılmıştır. Bu bulguların başında İK uzmanları tarafından en çok incelenen bölümlerin iş deneyimleri, eğitim bilgileri ve kişisel bilgiler olduğu anlaşılmıştır. Bazı özgeçmişlerde bu üç bölümün hepsine, bazılarında ise en az bir tanesinde mutlaka odaklanıldığı anlaşılmıştır. Buradan yola çıkarak, adayların özgeçmişlerinde bu üç bölüme de yer vermeleri ve bu bölümleri çok dikkatli ve düzenli bir şekilde hazırlamaları gerektiği sonucuna ulaşılır.

Yeni mezun adayların özgeçmişleri

Araştırma sonucunda elde edilen bulgulardan bir diğeri ise; yeni mezun adayların özgeçmişlerinde iş deneyimlerinin az olmasından dolayı, İK uzmanları için iş deneyimleri, eğitim bilgileri ve kişisel bilgilerden ziyade yabancı dil bilgileri ve erkek adayların askerlik durumları ön plana çıkar. Bu sonuca göre, yeni mezun adayların özgeçmişlerinde bu bölümleri açık ve net bir şekilde ifade etmeleri adayın özgeçmişini olumlu olarak değerlendirilmesine katkı sağlayacaktır. Araştırma bulguları değerlendirildiğinde, bir başka sonuç olarak, İK uzmanlarının standart özgeçmişlere göre uzun olarak kabul edilen, daha fazla sayfaya yayılmış olan özgeçmişlerin bazı bölümlerine hiç odaklanmadığı görülmüştür.

Fotoğraf, olumlu algı yaratıyor

İK uzmanlarının önemli bulduğu bölümlere bakıp, çoğu zaman diğer bölümlere ve son sayfalara bakmadıkları görülmüştür. Kısa olan özgeçmişlerde ise iyi bir özet ile verilmek istenilen bilgiler gösterildiği takdirde özgeçmişin olumlu olarak değerlendirilmesi mümkündür. Bir diğer sonuç olarak, özgeçmişlerde fotoğrafın bulunması gerekliliğine dair algının olmasına rağmen fotoğrafsız bir özgeçmiş de olumlu olarak değerlendirilmiştir. Buna rağmen fotoğraflı özgeçmişlerin daha olumlu bir algı yarattığını söylemek yanlış olmayacaktır.

Sorulması muhtemel sorulara cevap vermeli

Tüm bu önerilerle birlikte, biçimsel bir ideal özgeçmiş şablonunun varlığından ziyade; ideal özgeçmişin, adayın kendisini en verimli anlatan özgeçmiş olduğundan bahsetmek doğru olacaktır. Nitekim adayın özgeçmiş hazırlarken, seçicinin sorması muhtemel sorularına özgeçmişi içinde cevap vermiş olması, gerek adayın işini gerekse seçicinin işin kolaylaştıracaktır.